5 εντυπωσιακά αρπακτικά πουλιά στο Εθνικό Πάρκο Σχινιά - Μαραθώνα και πώς θα τα αναγνωρίσετε

Το Εθνικό Πάρκο Σχινιά – Μαραθώνα φιλοξενεί πάνω από 200 είδη πουλιών, πολλά από αυτά απειλούμενα ή κινδυνεύοντα, όπως είχαμε γράψει πρόσφατα για την Βαλτόπαπια. Μεταξύ αυτών είναι και οι μεγάλοι θηρευτές, τα αρπακτικά πουλιά που μπορεί να δει κανείς σε μία εξόρμηση για παρατήρηση πουλιών, να πετούν ψηλά πάνω από τον υγρότοπο ή τους γύρω λόφους. Ας γνωρίσουμε λοιπόν 5 από τα πιο εντυπωσιακά είδη αρπακτικών που ζουν στην περιοχή μας.

1. Γερακίνα (Buteo buteo)

Μία εμβληματική Γερακίνα πάνω από τον υγρότοπο (Φωτ. Σπύρος Σκαρέας)

Είναι το πιο κοινό ίσως είδος αρπακτικού που θα συναντήσουμε στην περιοχή. Παρά το όνομά της, δεν ανήκει στα γερακοειδή (falcons, γένος Falco) αλλά στο γένος Buteo (buzzards) που περιλαμβάνει μεγαλόσωμα είδη, με διαφορετική συμπεριφορά, μέγεθος και όψη από τα γεράκια.

Το άνοιγμα φτερών της φτάνει τα 130 εκ. και η πτήση της είναι σχετικά νωχελική, πιο γρήγορη και χαμηλή όμως από των αετών. Για τροφή αναζητά τρωκτικά (παλαιότερα ονομαζόταν «Ποντικοβαρβακίνα», και αμφίβια, και θα την δούμε όλο το χρόνο, καθώς αρκετά είναι τα ζευγάρια που φωλιάζουν στην ευρύτερη περιοχή. Το χειμώνα οι πληθυσμοί αυξάνονται με Γερακίνες που έρχονται από τη Β.Ευρώπη για να ξεχειμωνιάσουν.

2. Καλαμόκιρκος (Circus aeroginosus)

Καλαμόκιρκος σε χαμηλή πτήση πάνω από το κωπηλατοδρόμιο (Φωτ. Σπύρος Σκαρέας)

Ο Καλαμόκιρκος ανήκει σε μία άλλη ομάδα αρπακτικών, τους Κίρκους (Harriers), που είναι λιγότερο γνωστοί, παρότι δεν θεωρούνται σπάνια είδη. Μοιάζουν σε πρώτη όψη με τις Γερακίνες, όμως με μία δεύτερη καλύτερη ματιά ξεχωρίζουν από μεγαλύτερο άνοιγμα φτερών, το γρήγορο πέταγμα και αερογλίστρημα, τα ανασηκωμένα φτερά που σχηματίζουν V στο άνοιγμά τους, το λευκό σχέδιο στο κεφάλι.

Ειδικότερα ο Καλαμόκιρκος είναι αρπακτικό που θα συναντήσουμε συχνά πάνω από τους καλαμιώνες, αφού τρέφεται πολλές φορές και με μικρά πουλιά όπως νεοσσοί από πάπιες, ή νερόκοτες. Το ολόμαυρο σώμα του με τις άσπρες πινελιές στους «ώμους» και στο «μέτωπο» εντυπωσιάζουν, καθώς και η πτήση του που συχνά είναι πολύ χαμηλή, σχεδόν αγγίζοντας τα καλάμια.

3. Βραχοκιρκίνεζο (Falco tinnunculus)

Βραχοκιρκίνεζο έτοιμο για εφόρμηση (Φωτ. Σπύρος Σκαρέας)

Είναι το πιο κοινό είδος γερακιού που φωλιάζει στην περιοχή σε σημαντικούς αριθμούς. Είναι μικρόσωμο και καστανόχρωμο και με άνοιγμα φτερών εώς 70εκ, δεν του λείπει όμως το σθένος και η ταχύτητα. Τρέφεται με τρωκτικά, ερπετά και μεγάλα έντομα (π.χ. ακρίδες) τα οποία εντοπίζει από ψηλά. Στέκεται ψηλά στο ίδιο σημείο, φτεροκοπώντας με δύναμη με την ουρά ανοιχτή σαν βεντάλια, και ξαφνικά «βουτά» για να ψάξει τη λεία του.

Θα το δούμε σε πολλά σημεία του Εθνικού Πάρκου Σχινιά – Μαραθώνα. Συχνά πάνω σε κολώνες της ΔΕΗ, στις στέγες σπιτιών, σε ψηλά σημεία από τα οποία μπορεί να εποπτεύσει την επικράτειά του.

4. Πετρίτης (Falco peregrinus)

Πετρίτης (Φωτ. Σπύρος Σκαρέας)

Θεωρείται το πιο γρήγορο ζώο στον πλανήτη μας, με ταχύτητα εφόρμησης που φτάνει την ασύλληπτη ταχύτητα των 300 χλμ/ώρα! Παρότι συγγενές με το Βραχοκιρκίνεζο, είναι όμως εμφανέστατα μεγαλύτερο, στιβαρότερο σώμα με γκριζο-μαύρο χρωματισμό, μαύρο «σκούφο» και φαρδύ «μουστάκι». Αναπαράγεται σε απόκρημνα βράχια, ενώ μπορεί να το δούμε ακόμα και σε πιο αστικό περιβάλλον. Τρέφεται με μικρά πουλιά, τα οποία μπορεί να πιάνει ακόμα και όταν αυτά είναι εν πτήση, καθώς ο Πετρίτης είναι δεινός στις εναέριες καταδιώξεις και ξαφνικές εντυπωσιακές εφορμήσεις.

5. Φιδαετός (Circaetus gallicus)

Φιδαετός εν πτήσει, με φόντο τον καταγάλανο ουρανό (Φωτ. Σπύρος Σκαρέας)

Είναι το πιο μεγαλόπρεπο αρπακτικό του Εθνικού Πάρκου Σχινιά – Μαραθώνα. Η παρουσία του είναι τόσο εμβληματική που αφήνει εκστασιασμένο κάθε νέο παρατηρητή πουλιών που τον αντικρύζει για πρώτη φορά. Τα έντονα κίτρινα μάτια, τα σχεδόν ολόλευκα φτερά και ο καστανόχρωμος λαιμός είναι τα χαρακτηριστικά του, μαζί φυσικά και με τα φτερά του που καταλήγουν σε «δάχτυλα», όπως σε όλους τους αετούς. Όπως φανερώνει το όνομά του, τρέφεται κυρίως με φίδια ή μεγάλες σαύρες. Το άνοιγμα φτερών του αγγίζει τα 2 μέτρα! Κάθε άνοιξη, δεκάδες Φιδαετοί μεταναστεύουν και περνούν πάνω από το Σχινιά, και μερικά ζευγάρια τελικά θα φωλιάσουν στα γύρω βουνά (π.χ Πεντέλη). Φιδαετούς θα δούμε όλο το καλοκαίρι στην περιοχή μας, μέχρι αυτοί να ξεκινήσουν το ταξίδι της επιστροφής του προς την Αφρική, το φθινόπωρο.

Σπύρος Σκαρέας

Greece Bird Tours